Cá diêu hồng là một trong những loại thủy sản đã và đang được nuôi phổ biến ở nước ta trong những năm trở lại đây. Có có khả năng ăn tạp, thích nghi với khí hậu ở nhiều vùng miền khác nhau. Liệu đó có phải là ưu điểm trong việc dễ nuôi cho bà con?. Cùng tìm hiểu câu trả lời qua các kỹ thuật nuôi cá điêu hồng chi tiết trong bài viết dưới đây để cùng áp dụng nhé!
Kỹ thuật nuôi cá diêu hồng
1. Đặc điểm sinh học
Cá Diêu Hồng (con lai F1 loài O.mosambicus (rô phi đỏ) với loài O.niloticus (rô phi vằn)), nên sẽ có đặc điểm sinh học tương đối giống cá rô phi. Là loài cá ăn tạp thiên về mùn bã hữu cơ, thích hợp với môi trường có điều kiện sinh trưởng và phát triển là: nhiệt độ 22-30oC, pH 6-8, ôxy hòa tan > 1,5 mg/l. Cá Diêu Hồng thường có sức sống kém hơn bố mẹ chúng, nhưng tăng trưởng lại nhanh hơn. Ở Đài Loan sau 5 tháng nuôi cá đạt trọng lượng > 500g/con, sau 18 tháng nuôi cá đạt trọng lượng khoảng 1.200g/con.
2. Nuôi đơn bán thâm canh trong ao, lồng
2.1. Nuôi ao:
a. Chuẩn bị ao nuôi.
- Chuẩn bị ao nuôi có diện tích từ 300m2 trở lên, có độ sâu ao 1- 1,5 m, ao nuôi có thể chủ động được cấp thoát nước trong quá trình nuôi.
- Phát quang bụi rậm xung quanh ao, tu sửa bờ ao, lấp hết hang hốc. Mặt ao không bị cớm rợp, đảm bảo độ thông thoáng nhằm tăng cường oxy hòa tan từ không khí vào nước.
- Trước khi cho cá vào nuôi, cần tháo hết nước bắt hết cá tạp, cá dữ, vét bù đáy ao.
- Bón vôi với liều lượng 7- 10kg/100m2, phơi nắng từ 5 – 7 ngày sau đó bón phân chuồng đã ủ hoai với lượng 20 -30kg/100m2. Tiến hành cấp nước vào ao, và lưu ý nơi cấp nước phải có lưới lọc ngăn không cho cá tạp và cá dữ vào ao nuôi.
b. Chọn và thả giống:
Chọn giống:
- Nguồn giống đảm bảo chất lượng, màu sắc tươi sáng, giống kích cỡ đồng đều ( 5 –7cm/con). Có giống không dị hình, bơi lội nhanh nhẹn và không có dấu hiệu bệnh. Thả với mật độ: 3 con/m2
Vận chuyển con giống:
Có 2 cách vận chuyển cá giống:
- Vận chuyển kín bằng túi nilon có bơm ôxy, với mật độ vận chuyển 500 con/ túi nilon 10 lít nước).
- Hoặc vận chuyển hở: vận chuyển bằng thùng phi nhựa có sục khí, trong quá trình vận chuyển, mật độ vận chuyển 800 con/10 lít nước.
Thả giống:
- Trước khi thả cá, cần phải tiến hành tắm cho cá bằng nước muối 2- 3% (2 – 3 lạng muối hòa với 10 lít nước sạch), nhằm để cho cá sạch mầm bệnh.
- Cách thả: Nên thả giống vào sáng sớm, trước khi ngâm túi đựng cá trong ao 5- 10 phút. Mở miệng túi cho nước từ từ vào rồi mới thả cá ra ao, thả hướng vị trí đầu hướng gió.
c. Thức ăn và chăm sóc quản lý
Thức ăn chế biến
Gồm các nguyên liệu như:
- Cám : 20 – 30%
- Tấm : 20 – 30%
- Rau xanh (nghiền nhỏ) : 10 – 20%
- Bột cá (bột ruốc) : 30 – 35%
- Bột đậu nành : 10 – 20%
- Premix khoáng/ vitamin : 1 – 2%
Phối chế các nguyên liệu trên để đạt hàm lượng đạm (protein) 18 – 20%, sau đó trộn đều các nguyên liệu đã nghiền nhỏ, đem nấu chín rồi vo thành viên (nếu có điều kiện) hoặc rải mỏng và phơi se mặt. Tiếp đến cho cá ăn (nên rải một chỗ hoặc để vào sàn ăn), cho ăn 2 lần/ ngày, với khẩu phần ăn 4-5% trọng lượng. Hệ số thức ăn từ 3,2 – 3,5 là đạt yêu cầu và có hiệu quả kinh tế cao.
Thức ăn viên:
Chọn các loại thức ăn có mùi thơm hấp dẫn với cá, và phải đảm bảo được về hàm lượng đạm 20 – 28%, kích thước viên thức ăn thay đổi phù hợp kích thước cá. Khẩu phần của cá là từ 2-3% trọng lượng/ngày, ăn ngày 2 lần. Thức ăn được rải trên mặt nước hoặc phía trên đầu gió, ở một vị trí cố định.
Quản lý cho ăn:
Thức ăn nên cho cá ăn là loại thức ăn tổng hợp dạng viên nổi, khi cá nhỏ thì nên sử dụng thức ăn bột mịn. Sau khi cá nuôi được 1 tháng trở lên thì dùng thức ăn viên. Bên cạnh đó cần ra bổ sung thêm thức ăn tự nhiên như: bèo cám, rau xanh, bột sắn, phụ phẩm nông nghiệp.
Lượng thức ăn:
Khi cá mới thả nên cho cá ăn thức ăn công nghiệp, với tỷ lệ 10% trọng lượng cơ thể. Khi cá đạt trọng lượng 50g/con thì giảm lượng thức ăn xuống 5% trọng lượng cơ thể. Cá đạt trọng lượng 100g/con trở lên thì cho cá ăn 2 – 3 % trọng lượng cá trong ao. Ngày cho ăn 2 lần (sáng tầm 6-7h chiều 17-18h).
- Cá với kích cỡ: 5 – 10cm sử dụng thức ăn tổng hợp có hàm lượng đạm > 30%.
- Cá với kích cỡ : > 100g/con sử dụng thức ăn có độ đạm 20 – 22%.
Theo định kỳ 15 ngày cần bổ sung phân chuồng ủ hoai hoặc phân cút để tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho cá. Với liều lượng 15kg/ 100m2.
Quản lý môi trường:
- Thường xuyên thay nước trong ao nuôi với liều lượng là 10%- 20% lượng nước trong ao. Sau khi thay nước nên bón vôi với liều lượng 10g/m3 ao, nhằm ổn định môi trường ao nuôi để cá phát triển tốt.
- Vào những ngày mưa lớn cần theo dõi mật độ pH nước để có biện pháp bón vôi thích hợp, nếu pH thấp <6,5 thì bón vôi với liều lượng 15g/m3 nước.
- Theo dõi hoạt động bơi lội của cá, nếu buổi sáng đến 9 giờ thấy cá còn nổi đầu thì nên có biện pháp thêm hoặc thay bớt nước.
2.2. Nuôi trong lồng:
2.2.1. Lồng làm bằng gỗ hoặc lồng bằng tre nứa.
Khung lồng:
- Làm lồng bằng gỗ hoặc tre, nứa
- Bốn mặt lồng được đóng bằng các thanh nẹp gỗ hoặc tre, cách nhau 1-1,5 cm. ( Khoảng cách này sẽ tuỳ thuộc vào tốc độ dòng chảy, nếu nước chảy mạnh thì đóng nẹp dày và ngược lại )
Kích thước lồng:
Tùy theo điều kiện của từng gia đình có thể làm lồng với nhiều kích thước khác nhau, và thường sẽ theo kích thước: 3m x 2m x 1,5m.
Phao nâng lồng:
- Kết phao bằng bè nứa gắn vào khung lồng (theo chiều rộng hoặc chiều dài của lồng) để làm cho lồng nổi.
- Có thể sử dụng thùng phi nhựa hoặc thùng phi sắt kết vào khung lồng.
- Tùy vào trọng lượng của lồng nuôi mà sẽ bố trí phao nâng lồng cho phù hợp theo nguyên tắc. nước phải ngập trong lồng từ 3/4 đến 4/5 chiều cao của lồng (khoảng cách lồng không ngập nước khoảng 20 – 30 cm).
Neo lồng:
Sử dụng dây ni lông, mây hoặc dây sắt cố định lồng bằng các neo trụ ở giữa sông. Hoặc nối lồng với dây buộc ở trên bờ, nên đóng cọc ven bờ để giữ chặt bờ.
2.2.2. Chọn vị trí đặt lồng cá
- Chọn nơi có nguồn nước thông thoáng, sạch sẽ, không bị nhiễm phèn.
- Vị trí phải có dòng nước chảy liên tục, lưu tốc thích hợp là 0,2 – 0,5 m/s.
- Mực nước nơi đặt lồng phải sâu hơn lồng 0,5-1m, nhằm để phân cá và các chất dư thừa lắng xuống và trôi.
- Khoảng cách lồng đặt cách bờ là 3 – 5m để dòng chảy được lưu thông qua lồng và tiện cho chăm sóc quản lý.
- Khoảng cách giữa các lồng với nhau ít nhất từ 10-15m. Còn nếu đặt lòng theo cụm thì khoảng cách giữa các cụm lồng ít nhất từ 150-200m.
- Lồng trong một cụm nên đặt so le nhau để hạn chế sự lây lan của dịch bệnh.
Môi trường nước nơi đặt lồng.
Yếu tố môi trường đảm bảo như:
- Độ pH nước: 6,5 – 8.
- Hàm lượng oxy hòa tan: > 5 mg/l.
- Phải đảm bảo vị trí đặt lồng không có rác, và không có nguồn nước thải sinh hoạt để đảm bảo cá không chết do nhiễm khí độc.
2.2.3. Mật độ thả:
Mật độ thả ban đầu 50 con/m3 kích cỡ cá 5 – 7 cm/con, sau khi nuôi được 1 tháng thì sang lồng, mật độ nên giảm xuống 25 – 30 con/m3 và nuôi tiếp lên cá thương phẩm.
2.2.4 Phương pháp cho ăn
- Cho ăn thức ăn và lượng thức ăn giống như cách nuôi trong ao
- Nên đưa thức ăn xuống lồng thành nhiều đợt để tất cả cá trong lồng đều được ăn
- Quan sát hoạt động bắt mồi của cá, theo dõi mức tiêu thụ thức ăn của cá để điều chỉnh lượng thức ăn cho phù hợp.
- Nên vớt hết thức ăn thừa ở trong lồng ra trước khi cho ăn thức ăn mới.
- Quản lý môi trường nước nuôi phải sạch
a. Vệ sinh lồng
- Trước khi thả và sau một đợt thu hoạch: Đem lồng lên cạn, dùng vôi quét mặt trong và ngoài lồng, sau đó phơi khô 1 – 2 ngày.
- Trong quá trình nuôi, cứ định kỳ mỗi tuần 2 lần vệ sinh, cọ rửa các tạp chất bám ở trong và ngoài lồng.
- Hằng ngày nên cho cá ăn thức ăn sạch, lưu ý trước khi cho ăn phải vớt bỏ thức ăn thừa trong lồng.
b. Môi trường nước nuôi
- Dùng vôi Nông nghiệp để khử trùng và khử chua cho môi trường nước. Treo túi vôi 2 – 4 kg/túi ở vị trí đầu nguồn nước. Khi vôi tan hết thì tiếp tục treo túi khác.
- Định kỳ 7 – 10 ngày hoà tan 2 –3 kg vôi tạt vào trong lồng và khu vực nuôi để phòng bệnh cho cá, bên cạnh đó giúp làm sạch môi trường nuôi xung quanh.
Một số bệnh thường gặp ở cá
Một số loại bệnh thường gặp ở cá Diêu hồng và cách phòng trị như sau:
1. Bệnh do ký sinh trùng
Nguyên nhân: Thường do trùng mặt trời và tà quản trùng, bệnh do giáp xác ký sinh (Argulus và Ergasilus) và do sán lá đơn chủ,.
Dấu hiệu xuất hiện bệnh:
Triệu chứng thường thấy là xuất hiện những nốt đỏ, xuất huyết, các vùng bị viêm loét trên mình cá. Làm cho cá bị gầy yếu, da mất dần màu sắc bình thường và có đầu to, bơi lờ đờ, chậm chạp. Có phản ứng kém với các loài sinh vật và con người.
Cách phòng trị:
Dùng CuSO4 (phèn xanh) với nồng độ 2-5g/10m3 sau thời gian 6 –8 giờ thay nước mới cho ao, hoặc dùng 20-50g/m3 tắm cho cá trị ngày một lần trong 15-30 phút. Có thể dùng muối ăn để phòng và trị bệnh cho cá, nồng độ sử dụng 1-3% trị thời gian dài, và 1-2% trị trong 10-15 phút.
2. Bệnh xuất huyết
Nguyên nhân: Bệnh do vi khuẩn Edwardsiellatarda hoặc Aemomas hydrophia gây ra.
Dấu hiệu xuất hiện bệnh: Toàn thân cá bị xuất huyết, có dịch vàng hoặc hồng, hậu môn sưng lồi, bụng trương to, đầu và mắt cá sưng và lồi ra. Bệnh thường xuất hiện ở cá rô phi đỏ nuôi bè.
Cách phòng trị: Nên bón vôi khử trùng nước theo định kỳ với trọng lượng 1-2kg/100m3. Bên cạnh đó cũng cần khử trùng nơi cho ăn. Cách trị dùng Oxytetraxylin hoặc Steptomyxin với liều lượng 2 – 5g/kg thức ăn. Sau đó cho cá ăn liên tục 3 – 5 ngày kết hợp bón vôi khử trùng nước ao nuôi.
3. Cá trương bụng do thức ăn
Với loại bệnh này thường xảy ra ở các ao, bè thường cho cá ăn các thức ăn tự chế không được nấu chín, không đảm bảo chất lượng. Nên làm cá không tiêu hóa được thức ăn, dẫn đến bụng cá trương to, ruột chứa nhiều hơi. Cá bơi lờ đờ và chết rải rác.
Cách phòng trị: Nên kiểm tra chất lượng và thành phần thức ăn để điều chỉnh lại cho thích hợp. Nếu trường hợp cá bị nặng và thường xuyên thì nên thay đổi thức ăn. Trong thức ăn nên bổ sung men tiêu hóa cho cá (các probiotic…).
Thu hoạch
Sau khi nuôi khoảng 4-5 tháng, cá đạt trọng lượng từ 300g trở lên thì nên tiến hành thu hoạch. Và nhớ rằng nên đồng loạt thu hoạch một lần, khoảng thời gian thu càng nhanh càng tốt. Bởi khi đánh bắt làm quấy động ao và thay đổi môi trường, sẽ làm cho những con cá còn lại trong ao bị chết. Sau khi thu hoạch xong thì nên chọn thời gian thích hợp để tiếp tục chuẩn bị ao, lồng bè nuôi cho vụ tiếp theo.
Đó là tất cả về kỹ thuật nuôi cá điêu hồng mà Trại cá Tấn Dũng muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng khi xem qua bài viết này bạn sẽ có thêm kinh nghiệm cho việc nuôi cá điêu hồng của mình. Đừng quên theo dõi website để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích và liên hệ trại cá khi có nhu cầu mua cá giống bạn nhé!
